Artykuł aktualizowany: 2019-01-03
Podkamień – klasztor dominikanów
Okres budowy: fundacja 1464, 1619-1695, w. XVIII
Fundator: Piotr Cebrowski, Baltazar Cetner, król Michał Korybut Wiśniowiecki, król Jan ІІІ Sobieski
Informacja o obiekcie
(opracowanie: Narodowy Instytut Polskiego Dziedzictwa Kulturowego za Granicą POLONIKA)
Wedle tradycji Dominikanie dotarli do Podkamienia już w XIII w. Klasztor dominikański został ufundowany w r. 1464, lecz zniszczony doszczętnie przez Tatarów w r. 1519. Po raz kolejny Dominikanów sprowadził na początku w. XVII Baltazar Cetner, ówczesny właściciel Podkamienia. Budowę murowanej świątyni i przylegającego do niej klasztoru rozpoczęto w r. 1619, lecz prace ukończono ostatecznie dopiero w r. 1695, dzięki pomocy króla Jana III. W r. 1648 Podkamień zajęły wojska Bohdana Chmielnickiego, a zakonnicy schronili się w twierdzy w Brodach. Z uwagi na niepokoje wojenne, klasztor stopniowo był otaczany potężnymi fortyfikacjami bastionowymi projektowanymi przez Christiana Dahlke. Klasztor ukończono dopiero w r. 1745. Podkamień szybko stał się jednym z największych sanktuariów maryjnych, konkurencyjnym do położonego nieopodal prawosławnego (a następnie unickiego) sanktuarium w Poczajowie. W r. 1727 cudowny obraz Matki Boskiej został koronowany papieskimi koronami. W połowie w. XVIII wzniesiono obok klasztoru centralną kaplicę Stópek Panny Marii według projektu Antoniego Castellego i Francesca Capponiego. Świątynia podkamieniecka ostateczny kształt późnobarokowej świątyni otrzymała dopiero w trzeciej ćwierci w. XVIII. Wówczas wnętrze ozdobili lwowscy artyści. Polichromię wnętrza wykonał Stanisław Stroiński, a struktury ołtarzowe Franciszek Olędzki, obrazy zaś Szymon Czechowicz. Kościół ucierpiał poważnie w czasie I wojny światowej i został obrabowany przez stacjonujące w nim wojska rosyjskie. Odbudowy zniszczonego zespołu podjęto się w okresie międzywojennym. Po aneksji kresów przez ZSRR w klasztorze urządzono spółdzielnię rzemieślniczą, a następnie szpital dla psychicznie chorych kobiet, a kościół zaadaptowano na magazyny. Obecnie klasztor wraz z kościołem zostały przekazany greckokatolickiemu zakonowi studytów. Cudowny obraz Matki Boskiej znajduje się obecnie w dominikańskim koście pw. św. Wojciecha we Wrocławiu.
Film zrealizowany w ramach projektu "Polska i Ukraina. Śladami historycznego dziedzictwa" współfinansowanego ze środków Ministerstwa Spraw Zagranicznych RP w ramach konkursu "Współpraca w dziedzinie dyplomacji publicznej - 2018".
W ramach projektu powstało ponad 100 krótkich produkcji filmowych poświęconych wybranym obiektom dziedzictwa architektonicznego, które znajdują się na terenie Ukrainy i powstały w okresie dawnej Rzeczypospolitej. Na liście ponad setki miejsc, które zostały sfilmowane znalazły się twierdze, pałace, kościoły i in. W pracę przy tworzeniu filmów zaangażowano polsko-ukraiński zespół, w skład którego weszli historycy, publicyści, dziennikarze, organizacje pozarządowe oraz młodzież.
Realizatorzy projektu:
Stowarzyszenie Integracja Europa-Wschód
Wsparcie projektu:
Narodowy Instytut Polskiego Dziedzictwa Kulturowego za Granicą POLONIKA
Patronat medialny:
portal historyczny historykon.pl
Project co-financed by the Ministry of Foreign Affairs of the Republic of Poland as part of the "Cooperation in the field of public diplomacy 2018"
